Inventarisatie kippen september 2019.
Geachte dierenliefhebber.
Er zijn 13 uitnodigingen gezonden aan de kippenfokkers binnen onze vereniging. Drie leden hebben niet gereageerd op de uitnodiging. Tien leden hebben gereageerd op de uitnodiging om mee te doen aan de inventarisatie. Op grond van de tien inzendingen kan een goed inzicht worden gegeven van de wijze waarop fokkers omgaan met de fokkerij en aanverwante zaken. Maar we weten nu niet alle rassen die binnen de vereniging worden gefokt. Hartelijk dank aan de fokkers die hebben gereageerd op de uitnodiging!
Noardburgum, 13 oktober 2019
Jan Westerhof
- Wie fokt welke kippen?
Grote hoenders worden gefokt door: | Krielhoenders worden gefokt door: |
Abe Hijma
Gert Willem Bonnema Pieter de Hoop Theo van der Ploeg Wilco Smit Jan Westerhof
|
Abe Hijma
Gert Willem Bonnema Pieter de Hoop Arjen de Jong Klaas Struiksma Ryco Paulus Lieuwe van der Wal |
Drie dierenliefhebbers fokken zowel grote hoenders als krielhoenders.
Drie dierenliefhebbers fokken alleen grote hoenders.
Vier dierenliefhebbers fokken alleen krielkippen.
Hoenders (groot) | Fokker |
Andalusiër
Friese hoenders (Goudpel, Zwart en Blauw) Rhode Island Red Fries hoen Brahma Poules de Bresse (Wit) Marans (Roodkoperzwart)
|
Abe Hijma
Gert Willem Bonnema Theo van der Ploeg Pieter de Hoop Wilco Smit Jan Westerhof Jan Westerhof |
Krielhoenders | |
Minorcakriel
Hollandse Kriel Friese Krielhoenders (Roodpel en Zwart) Friese Krielhoenders (Citroenpel en Zilverpel) Friese Krielhoenders Java Kriel (kleur patrijs) Welsumer Krielhoenders |
Abe Hijma
Arjen de Jong Gert Willem Bonnema Ryco Paulus Pieter de Hoop Klaas Struiksma Lieuwe van der Wal |
We fokken binnen de vereniging ten minste 10 rassen en bij de Friese hoenders en krielhoenders in verschillende kleurslagen. Hier komen uiteraard de rassen nog bij van de fokkers die niet hebben gereageerd op de uitnodiging voor de inventarisatie.
- Raskeuze grote hoenders en krielkippen.
De volgende vraag gaat over de keuze voor een bepaald ras.
In het hierna volgende overzicht is de keuze gerangschikt per diersoort.
Hoenders (groot) | Waarom gekozen voor dit ras? |
Andalusiër
|
De uitdaging, behoud van het ras, zeldzaam en moeilijk te fokken. |
Friese hoenders (Goudpel, Zwart en Blauw)
|
Prachtig ras, mooie kleuren. |
Rhode Island Red
|
Mooie dieren, 20 jaar geleden mee begonnen nog steeds niet op uitgekeken. |
Fries hoen
|
Mooie dieren, goede leggers en in stand houden stukje cultureel erfgoed. |
Brahma
|
Fokker vindt dit het mooiste ras. |
Poules de Bresse (Wit)
|
Mooie uitstraling, mooi gezicht in het veld en in de ren door de witte kleur, goede leggers, vitaliteit. Rustig karakter. |
Marans (Roodkoperzwart)
|
Mooie uitstraling en kleur, bijzondere donkerbruine eieren met een gladde dop, vitaliteit, rustig karakter. Imponerende hanen. Prachtige halskragen hennen. |
Krielhoenders | Waarom gekozen voor dit ras? |
Minorcakriel
|
De uitdaging, behoud van het ras, zeldzaam en moeilijk te fokken. |
Hollandse Kriel
|
Is een spontane keus geweest van 23 jaar geleden, steeds doorgegaan met dit ras, voordelen formaat en vriendelijke karakter. |
Friese Krielhoenders (Roodpel en Zwart)
|
Prachtig ras en mooie kleuren. |
Friese Krielhoenders (Citroenpel en Zilverpel) | Fokker vindt het één van de mooiste kippenrassen, maar ook ter behoud van het ras omdat Citroenpel er bijna niet meer was. |
Friese Krielhoenders
|
Mooie dieren, goede leggers en in stand houden stukje cultureel erfgoed. |
Java Kriel (kleur patrijs)
|
Mooi ras. Fokt er al ruim 40 jaar mee en nog lang niet op uitgekeken. |
Welsumer Krielhoenders | Fokker heeft dit altijd al het mooiste ras gevonden. |
Er zijn vele kippenrassen en elke fokker heeft zijn eigen voorkeur. Eenmaal voor een bepaald ras gekozen betekent in meerdere gevallen een keuze voor het leven. Keuzes op basis van schoonheid, uitstraling, behoud van het ras, karakter van het dier. Maar vooral omdat men het gekozen ras zo mooi vindt.
In de volgende paragraaf kijken we naar de belangrijkste zaken waar men op let bij hanen en de hennen bij de selectie voor de fokkerij.
- Selectie hennen en hanen voor de fokkerij.
In de inventarisatie heb ik de volgende vraag aan de fokkers voorgelegd.
“Op welke belangrijkste zaken let u bij de hanen en hennen bij de selectie voor de fokkerij?” Hierna de antwoorden van de fokkers per diersoort.
Hoenders (groot) | Selectiepunten voor de fokkerij. |
Andalusiër
|
Kop totaal en type. |
Friese hoenders (Goudpel, Zwart en Blauw)
|
Type, kleur, kammen, poten en ziekten. |
Rhode Island Red
|
In de eerste plaats op type, kleur en kamvorm. |
Fries hoen
|
Vitaliteit en goede benadering standaard. |
Brahma
|
Type, bouw en tekening. |
Poules de Bresse (Wit)
|
Mooie regelmatige kam, vitaliteit en goed ontwikkelde bouw. Blauwe pootkleur. |
Marans (Roodkoperzwart)
|
Mooie regelmatige kam, vitaliteit en goed ontwikkelde bouw. Geen kale poten. |
Krielhoenders | Selectiepunten voor de fokkerij. |
Minorcakriel
|
Kop totaal en type. |
Hollandse Kriel
|
Kam, pepering, type (vleugeldracht), kleur, andere zaken zoals poot/oogkleur en ook in die volgorde. |
Friese Krielhoenders (Roodpel en Zwart)
|
Type, kleur, kammen, poten en ziekten. |
Friese Krielhoenders (Citroenpel en Zilverpel) | Het gehele voorkomen, maar vooral type, kleur, pelling en kop. |
Friese Krielhoenders
|
Vitaliteit en goede benadering standaard. |
Java Kriel (kleur patrijs)
|
Type, kop en oren en bij de hennen de pepering. |
Welsumer Krielhoenders | Vooral eerst op de kop, later op kleur en bouw. |
We selecteren met elkaar vooral op een mooi voorkomen en proberen de raskenmerken in stand te houden. De dieren moeten goed zijn ontwikkeld en de kop en de kam is daarnaast één van de belangrijkste aandachtspunten. Ook vitaliteit is belangrijk, we willen gezonde vitale dieren.
Als we de dieren hebben geselecteerd komt de volgende fase. Een fokker zal er voor kiezen niet alle dieren te houden. De vraag is dan, wat moet er met de dieren gebeuren die niet geschikt zijn om het ras kwalitatief in stand te houden. En op welke leeftijd wordt selectie toegepast.
Lees verder in de volgende paragraaf wat de fokkers hierover hebben gezegd.
- Selectieleeftijd van de fokdieren en verder verloop.
Hoenders (groot) | Selectieleeftijd, verloop ongeschikte fokdieren. |
Andalusiër
|
Vijf tot zes maanden. Uitgeselecteerde dieren proberen te verkopen of weg te geven. |
Friese hoenders (Goudpel, Zwart en Blauw)
|
De eerste selectie bij jonge aanwas is na een paar weken, hierbij grof, op kromme poten en haantjes. Later verdere selectie op type, kammen, kleur etc. Niet geschikte dieren worden zoveel mogelijk verkocht. |
Rhode Island Red
|
Hanen gaan weg op ongeveer 10 weken. De rest blijft meestal tot ze zijn volgroeid. Bij nadere selectie proberen te verkopen, uiteindelijk resterende dieren gaan naar een bedrijf waar overtollige dieren worden verzameld voor de slacht. |
Fries hoen
|
Vanaf vier weken en dan doorlopend. Overtollige dieren worden verkocht. |
Brahma
|
Hangt mede af van de beschikbare opgroei-ruimte, maar meestal na zes maanden. Overtollige dieren worden geslacht. |
Poules de Bresse (Wit)
|
Vanaf ongeveer 100 dagen, dus ruim drie maanden beginnen de hanen te kraaien en volgt de eerste selectie. Overtollige haantjes worden afgemest met mais, tarwe, haver, melk, een beetje lijnzaadolie (Omega 3) en opfokvoer, ze krijgen ruime weidegang en na ongeveer drie weken na de selectie worden ze geslacht voor eigen gebruik. Van overtollige hanen en hennen stel ik zoveel mogelijk foktomen samen die worden verkocht via Marktplaats. |
Marans (Roodkoperzwart)
|
Vanaf ongeveer 100 dagen, dus ruim drie maanden beginnen de hanen te kraaien en volgt de eerste selectie. Overtollige haantjes worden afgemest met mais, tarwe, haver, melk, een beetje lijnzaadolie (Omega 3) en opfokvoer, ze krijgen ruime weidegang en na ongeveer drie weken na de selectie worden ze geslacht voor eigen gebruik. Van overtollige hanen en hennen stel ik zoveel mogelijk foktomen samen die worden verkocht via Marktplaats. |
Grote hoenders worden vaak langer gehouden dan krielhoenders omdat de ontwikkeling wat langer duurt en op oudere leeftijd de eigenschappen beter kunnen worden beoordeeld. Grote hoenders leveren als ze niet kunnen worden verkocht biologisch vlees als ze worden geslacht. Er zijn dan ook fokkers die de dieren slachtrijp maken door ze af te mesten. Voor alle fokkers geldt dat de dieren het liefst voor het leven worden verkocht. Dat lukt niet altijd en dan is slachten of afleveren bij een bedrijf dat dieren inzamelt voor de slacht het enige alternatief dat rest.
Krielhoenders | Selectieleeftijd, verloop ongeschikte fokdieren. |
Minorcakriel
|
Vijf tot zes maanden. Uitgeselecteerde dieren proberen te verkopen of weg te geven. |
Hollandse Kriel
|
Eerste selectie op zes weken, daarna om de vier weken tot de mooiste dieren overblijven. Uitgeselecteerde dieren proberen te verkopen. |
Friese Krielhoenders (Roodpel en Zwart)
|
De eerste selectie bij jonge aanwas is na een paar weken, hierbij grof, op kromme poten en haantjes. Later verdere selectie op type, kammen, kleur etc. Niet geschikte dieren worden zoveel mogelijk verkocht. |
Friese Krielhoenders (Citroenpel en Zilverpel) | Verschillend, maar meestal rond de 20 weken als ze bijna klaar zijn. Vrijwel alle overtollige dieren worden verkocht. |
Friese Krielhoenders
|
Vanaf vier weken en dan doorlopend. Overtollige dieren worden verkocht. |
Java Kriel (kleur patrijs)
|
Hanen al vanaf drie weken, hennen vanaf 6 weken. Hennetjes worden verkocht meestal met een haantje, het overschot van de haantjes wordt afgemaakt. |
Welsumer Krielhoenders | Hennen en hanen eerste selectie op 3 weken, daarna selectie om de zes weken. Overtollige dieren worden verkocht. |
Bij krielkippen begint de selectie over het algemeen eerder dan bij de grote rassen. Ook hier vormen overtollige haantjes vaak een probleem. Uit de overzichten blijkt dat vooral Friese hoenders en Friese krielkippen redelijk goed zijn te verkopen. Gelet op de beschikbare huisvestingsruimte en het feit dat krielkippen vaak te klein zijn voor de slacht worden ongeschikte haantjes meestal geruimd door de fokker. Maar de nadruk ligt op het verkopen van de dieren zodat ze voor het leven weg kunnen.
- Verkoop van de overtollige fokdieren
Om de verkoop van de dieren te bevorderen zodat niet geslacht hoeft te worden is aan de deelnemende fokkers de gelegenheid geboden hun telefoonnummer te vermelden. Liefhebbers kunnen dan bellen. Dieren zijn meestal beschikbaar tegen het einde van de zomer, soms al eerder.
Hoenders (groot) | Bellen voor de verkoop van dieren. |
Andalusiër
Friese hoenders (Goudpel, Zwart en Blauw) Rhode Island Red Fries hoen Poules de Bresse (Wit) Marans (Roodkoperzwart)
|
Abe Hijma tel. 06- 2064 1782
Gert Willem Bonnema tel. 06 8308 2827 Theo van der Ploeg tel. 0511 465184 Pieter de Hoop tel. 06 2148 4942 Jan Westerhof tel. 06 1843 9770 Jan Westerhof tel. 06 1843 9770
|
Krielhoenders | |
Minorcakriel
Hollandse Kriel Friese Krielhoenders (Roodpel en Zwart) Friese Krielhoenders Java Kriel (kleur patrijs)
|
Abe Hijma tel. 06- 2064 1782
Arjen de Jong tel. 06 3026 0408 Gert Willem Bonnema tel. 06 8308 2827 Pieter de Hoop tel. 06 2148 4942 Klaas Struiksma tel. 06 1964 4139 |
- Verkoop van broedeieren.
Voor wie zelf eieren wil uitbroeden onder een kloek of in een broedmachine is er het volgende overzicht waarin fokkers zijn genoemd die broedeieren van hun favoriete ras aanbieden.
Hoenders (groot) | Bellen voor de verkoop van broedeieren. |
Andalusiër
Friese hoenders (Goudpel, Zwart en Blauw)
Poules de Bresse (Wit) Marans (Roodkoperzwart)
|
Abe Hijma tel. 06- 2064 1782 vanaf maart
Gert Willem Bonnema tel. 06 8308 2827 vanaf april t/m augustus Jan Westerhof tel. 06 1843 9770 vanaf maart Jan Westerhof tel. 06 1843 9770 vanaf maart
|
Krielhoenders | |
Minorcakriel
Friese Krielhoenders (Roodpel en Zwart)
Java Kriel (kleur patrijs)
|
Abe Hijma tel. 06- 2064 1782
Gert Willem Bonnema tel. 06 8308 2827 2827 vanaf april t/m augustus Klaas Struiksma tel. 06 1964 4139 doorlopend beschikbaar |
- Overlast door ongedierte.
We zijn bij het laatste onderdeel. Waar mensen en dieren leven komen ook andere gasten, liever gezegd ongewenste gasten hun voordeel doen aan voedselopslag of voedselresten. Ik heb er op de website uitgebreid aandacht aan besteed. De vraag is hoe het is gesteld met die overlast bij onze fokkers. Hierna volgt een samenvatting van de inventarisatie op dit onderdeel.
Muizen | Ratten | Ander ongedierte |
Geen overlast | Geen overlast | Geen overlast |
Veel overlast, bestrijding met gif en vallen, gaat moeizaam | Veel overlast, bestrijding met gif en vallen, gaat moeizaam | Geen overlast |
Geen overlast, preventief zijn de hokken en rennen dicht met gaas, ook in de grond aangebracht. | Geen overlast, preventief zijn de hokken en rennen dicht met gaas, ook in de grond aangebracht. | Wanneer de kippen buiten loslopen dan altijd aanwezig in de tuin i.v.m. rondvliegende roofvogels |
Soms, dan vallen plaatsen met pindakaas en met muizengif | Geen overlast | Geen overlast |
Geen overlast, goed hok met betonnen vloer en stenen fundering en ren ook met ingegraven betonnen fundering, erg sterk gaas gebruikt. | Geen overlast, goed hok met betonnen vloer en stenen fundering en ren ook met ingegraven betonnen fundering, erg sterk gaas gebruikt. | Geen overlast |
Geen overlast | Vorig jaar (2018) wel, dit jaar niet, rattenvallen gezet | Geen overlast |
Geen overlast | Geen overlast | Geen overlast |
Soms, er staat rattengift zodra wordt vermoed dat er muizen of ratten op bezoek komen | Soms, er staat rattengift zodra wordt vermoed dat er muizen of ratten op bezoek komen | Geen overlast |
Praktisch geen muizen | Veel overlast gehad afgelopen seizoen, in de buurt was een populatie ratten actief, ook bij mijn hokken, klemmen gezet en gangen afgedicht met vloeibaar cement, verschillende hokken betegeld. Buren hebben veel houtopslag waarin ze kunnen schuilen. | Geen overlast |
Geen overlast | Geen overlast | Geen overlast |